Terugblik NKL Kennisshow: Anders laden

“We zijn bezig met de toekomst, en dat is gaaf”, zei Arthur Bennink, oprichter van Fluctis, tijdens de eerste NKL Kennisshow van afgelopen dinsdag. In deze Kennisshow stond Anders Laden centraal, alle innovatieve alternatieven op regulier laden. Nu de transitie naar elektrisch rijden hard gaat, wordt er steeds vaker gekeken naar slimmere laadmogelijkheden. In de NKL Kennisshow deelden initiatiefnemers inzichten en tips.

Drie projecten die meedoen aan de Proeftuin Slimme Laadpleinen stonden centraal: een laadplein in Lelystad met een slim energie-managementsysteem; een hightech-laadplein in Hoofddorp en de Utrechtse aanpak om proactief en geclusterd laadpalen te plaatsen.

Anders Aanvragen: Utrecht plaatst proactief en geclusterd

In Utrecht is het vanwege de grote toeloop niet meer mogelijk om een laadpaal aan te vragen, maar wordt er gekeken naar de bezettingsgraad van de laadpalen. “Zo gauw we zien dat de bezettingsgraad van een laadmogelijkheid te hoog wordt, plaatsen we bij,” legt Mathijs Kok van de gemeente Utrecht uit. Die strategie heeft voordelen. De EV-rijders hoeft zelf geen aanvraag meer te doen. Dat scheelt administratieve rompslomp en lange wachttijden. Bovendien is de EV-rijder verzekerd van een laadmogelijkheid binnen een straal van 250 meter van zijn huis.

Utrecht werkt onder andere samen met We Drive Solar. Dat bedrijf heeft inmiddels acht slimme laadpleinen uitgerold in de stad. Daarbij worden er meer laadpalen neergezet dan nodig is. Die plaatsen zijn voorlopig nog beschikbaar voor gewone auto’s, maar zo wordt alvast rekening gehouden met de groei. Volgens Robin Berg van We Drive Solar werkt dit systeem vooral in een stad goed. “De parkeerdruk is daar hoog en daarom kun je niet zomaar tien parkeerplekken aan het aanbod onttrekken.”

Anders Laden: Slim energiemanagement in Lelystad

Lelystad koppelt auto’s aan een slim energiemanagementsysteem. Ook speelt het gebruik van zonne-energie een rol in het laadplein van Mijndomein Energie in Lelystad.

Het plein is gesitueerd op een bedrijventerrein van het bedrijf dat meedoet aan testen van innovatieve technieken als smart charging en Vehicle to Grid (V2G). “We koppelen zonnepanelen, de laadpaal en de deelauto aan een energiemanagementsysteem”, legt Arthur Bennink, oprichter van Fluctis en betrokken bij Mijndomein Energie uit. Zo wordt de auto eigenlijk als een soort batterij gebruikt. Het systeem meet het stroomverbruik van het veebedrijf, het kijkt naar de stroom die opgewekt wordt door de zonnepanelen en de capaciteit van de batterij in de auto. Uit die gegevens wordt een laad- en energiestrategie opgesteld. Omdat het systeem ook gekoppeld is aan het reserveringssysteem, is van tevoren bekend wanneer de auto vol moet zijn voor gebruik. Mijndomein Energie denkt met het energiemanagementsysteem zoals dat nu gebruikt wordt een goed model te hebben voor de toekomst.

Anders omgaan met parkeerdruk: Laadplein Hoofddorp verstopt batterij V2G in straatmeubilair

Het slimme laadplein dat in Hoofddorp wordt aangelegd bij een winkelcentrum is een technisch hoogstandje, en volgens initiatiefnemer Peter van Dam van SlimLaden een goede transitieoplossing. Het gaat om een dynamisch parkeersysteem bedoeld voor ‘gewone’ auto’s en elektrische auto’s. Door middel van een stoplichtsysteem geeft een laadzuil aan of de plek voor een elektrische auto of een ‘gewone’ auto bedoeld is. De innovatieve laadzuil detecteert EV’s en registreert of auto’s laden. Wanneer er geen laadplek meer beschikbaar is geeft een volgende zuil groen licht voor een nieuwe EV-rijder. Zowel ‘gewone’ als stekkerauto’s kunnen op die manier zonder problemen gebruik maken van de parkeerplaatsen. Ook bij dit laadplein is V2G mogelijk. Van Dam spreekt liever van een ‘laadplein to grid’. De opslag geschiedt in een batterij die is verwerkt in hufterproof straatmeubilair zodat het er fraai uitziet en een functie heeft. De opzet van het plein is zo ingericht dat overdag kortparkeerders er iets aan hebben. In de avond en nacht kunnen buurtbewoners er hun auto’s opladen.

Tips en adviezen

• Betrek de gemeente in een vroeg stadium bij je plannen.
• Houd rekening met groei. De transitie gaat hard en daar moet je rekening mee houden bij het aanleggen van laadinfra.
• Maak opschalen gemakkelijk. Dat kan door nu alvast extra investeringen te doen om schaalvergroting in de toekomst te bespoedigen.
• Kijk als gemeente goed naar het aanvraagbeleid. Omdat de vraag hard gaat, is het bijna niet meer mogelijk alle individuele aanvragen binnen een redelijke termijn te honoreren. Plaats daarom proactief en geclusterd. Speel alvast in op de groeiende vraag zodat je later niet voor onaangename verrassingen komt te staan.
• Maak gebruik van data die voorhanden is. Door data goed te interpreteren, kun je nauwkeurig in kaart brengen hoe de laadbehoefte is en hoe die zich ontwikkelt. Pas daar je strategie op aan.
• Houd rekening met de doelgroep en de locatie. Een laadplein in de stad heeft een heel andere functie dan een laadplein in een woonwijk. Pleinen voor kortparkeerders hebben een hoger vermogen nodig en zijn niet zo geschikt voor V2G. Dat kan juist weer wel bij laadmogelijkheden in woonwijken waar auto’s langer staan.
• Verlies het contact niet met de niet-EV-rijder. Laat zien waar laadinfra komt, ook al worden de parkeerplekken nog niet gebruikt. Burgers weten zo waar laadmogelijkheden komen. Dat schept duidelijkheid en neemt weerstand weg.
• Kijk naar de gebruiksvriendelijkheid. Zorg dat de EV-rijder makkelijk gebruik kan maken van alle nieuwe technologie. Denk daarbij aan gebruiksvriendelijke apps en platformen.

Tijdens de goed bezochte kennisshow kwamen er volop vragen van deelnemers. Zo werd er gevraagd naar de toekomst van bi-directioneel laden. Volgens Berg wordt dat de standaard voor auto’s. We zijn volgens hem nu nog afhankelijk van de fabrikanten, maar “over een paar jaar kunnen we niet meer voorstellen dat het niet kon”. Ook werden er zorgen geuit over het gebruik van data. Veel nieuwe technieken zijn datagestuurd. Van Dam zegt dat in Hoofddorp data alleen worden gebruikt om een EV te detecteren. 
Tenslotte braken Bennink en Berg nog een lans voor deelauto’s als het gaat om V2G. Omdat je weet wanneer de auto nodig is, kun je die prima inzetten bij terugladen. Uit onderzoek blijkt dat deelauto’s een enorme toegevoegde waarde hebben als het gaat om flexibiliteit voor het stroomnet. “Je kunt heel goed pieken managen”, stelt Berg. Die vindt minder blik in de stad sowieso een goed idee en ook daar kunnen deelauto’s een rol in spelen.

De kennisshow Anders Laden was de eerste van de aankomende reeks kennisshows die NKL Nederland in 2021 organiseert. Je kunt de livestream hier terugkijken. Ook hebben we alle antwoorden op de vragen die gesteld zijn tijdens de show op een rij gezet. 

De volgende NKL Kennisshow is op 16 maart. Wil je daarbij zijn, schrijf je dan hier in.